U susret obeležavanju Dana državnosti Republike Srbije, u Narodnom muzeju Valjevo, sinoć je otvorena izložba Pedagoškog muzeja u Beogradu pod nazivom Sretenjski ustav, autorskog tima koji čine dr Aleksandra Milovanović, kustos u Pedagoškom muzeju i Filip Cvetković.
Izložba govori o prvom i najznačajnijem dokumentu koji je 1835. godine donela Kneževina Srbija. Sastavio ga je Dimitrije Davidović po nalogu kneza Miloša Obrenovića. Ovim Ustavom bila je izvršena podela vlasti na zakonodavnu, izvršnu i sudsku, što se danas može smatrati početkom demokratije i ustavnosti. Proklamovana su prava i slobode građana, a ukinuto ropstvo i feudalni odnosi. Ustav je podržan od Velike narodne skupštine i zakletvom kneza Miloša Obrenovića potvrđen. Nakon 55 dana trajanja naišao je na kritike tada velikih sila nakon čega je bio i ukinut.
Kako je na otvaranju istakao jedan od autora doktorand Filip Cvetković, Valjevo je drugi grad u zemlji u kome je predstavljena, nakon premijernog prikazivanja u Pedagoškom muzeju prošle godine, nakon čega je prikazana u Gračanici, Budimpešti, Skoplju, Banjaluci.
“Cilj ove izložbe je da na jedan malo drugačiji način prikažemo mladim naraštajima našu istoriju, značaj Sretenjskog ustava koji je bio najliberalniji ustav Kneževine Srbije. Kroz istoriju se pokazalo da je taj ustav jedan od naših najreprezentativnijih iz prostog razloga što su na taj ustav veliki uticaj imale svetske sile. I cilj jeste da se ovaj ustav približi svima koji dođu da pogledaju izložbu, da vide da naša istorija ima pregršt značajnih tema koje mogu da se prikažu i u osnovnim i u srednjim školama i mislim da je to značajna tematika ne samo za oblast prava, već za celogupno srpsko stanovništvo”, naveo je Cvetković, a na pitanje šta je Ustav u to vreme značio, kaže “slobodu, demokratičnost, liberalnost i osamostaljivanje”!
Izložba je pripremana nekoliko meseci, ne na osnovu originalnog dokumenta, već na osnovu kopije iz 1920. godine. Tokom pripreme, kroz razgovor sa mladima, došli su do saznanja da im je uglavnom samo poznato da se 15. februara obeležava Dan državnosti, dok o samom ustavu, istorijskim prilikama u kojima je donet i o njegovom značaju gotovo da ništa ne znaju, te da je cilj izložbe upravo da se ljudi bolje informišu.
Be First to Comment